به نام خدا
آزمايشگاه تخصصي بهينه سازي فرايندهاي نفت و گاز

مقدمه:
    كشور ايران هم اكنون با دارا بودن حدود 1100 تريليون فوت مكعب ذخاير گاز طبيعي و حدود 140 ميليارد بشكه ذخاير نفت خام درجا بالغ بر 17 و 11 درصد از ذخاير جهاني گاز و نفت را به ترتيب به خود اختصاص داده است و در حال حاضر رتبه هاي اول و سوم جهاني را از لحاظ ذخاير گاز طبيعي و نفت خام در اختيار دارد. وجود اين منابع سرشار انرژي لزوم برنامه ريزي جهت استفاده صحيح و بهينه از آنها را بيش از پيش گوشزد مي نمايد. بي شك شناخت درست و صحيح هر يك از فرايندهاي موجود در مراحل استخراج، پالايش و انتقال اين سوخت هاي فسيلي يكي از موثرترين گام هاي علمي و عملي در جهت استفاده بهينه و مناسب از اين منابع مي باشد. در راستاي نيل به اين هدف آزمايشگاه تخصصي بهينه سازي فرايندهاي صنعت نفت و گاز در سال 1389 در دانشكده مهندسي دانشگاه فردوسي مشهد اغاز به كار نمود كه در ادامه به اهم فعاليت ها و امكانات آن پرداخته خواهد شد.

امكانات آزمايشگاهي   :
   آزمايشگاه تخصصي بهينه سازي فرايندهاي صنعت نفت و گاز با هدف راه اندازي حداقل 20 واحد آزمايشگاهي مختلف مورد نياز در بخش هاي صنعت نفت و گاز در مقياس پايلوت، بنا گرديده كه هم اكنون بعد از گذشت چهار سال از تاسيس آن توانسته است تا سه واحد آزمايشگاهي را بطور كامل راه اندازي بنمايد. همچنين دو واحد ديگر نيز بعد از اتمام موفقيت آميز تمامي مراحل طراحي و در صورت اختصاص بودجه مورد نياز، آماده ساخت مي باشد و ساير واحد ها در طي گذراندن مطالعات نهايي جهت ورود به مراحل طراحي تفصيلي مي باشند. جدول صفحه بعد لیست کامل تمامی واحدهای آزمایشگاهی مذکور را نشان می دهد.
     تجهيزات آزمايشگاهی مربوط به "گوگرد زدايي از ميعانات گازی ترش" و "تعيين ايزوترم جذب سطحي" همرا با پايلوت "بررسي همزمان پديده هاي انتقال جرم و حرارت" سه واحدی هستند كه هم اينك بطور كامل راه اندازي گرديده و امكان استفاده از آنها براي دانشجويان در مقاطع مختلف بالاخص كارشناسي ارشد و دكتري رشته مهندسي شيمي فراهم گرديده است. واحد کاهش ميزان گوگرد ميعانات گازی ترش هم اکنون قادر است تا ميزان کل گوگرد موجود در ميعانات مذکور را از 6000 قسمت در ميليون به کمتر از 400 قسمت در ميليون  کاهش دخد. همچنين، واحد تعيين ايزوترم جذب سطحي موجود در اين آزمايشگاه يكي از به روز ترين واحد هاي آزمايشگاهي موجود در كشور به روش حجم سنجي بوده به گونه اي كه هم اكنون اين واحد قادر به تعيين ايزوترم براي  انواع جاذب ها و گازها در شرايط دمايي مختلف (از صفر تا 100 درجه سلسيوس) مي باشد. همچنين واحد آزمايشگاهي بررسي همزمان اثر پديده هاي انتقال جرم و حرارت در حال حاضر مشغول به فعاليت بوده و قابليت بررسي تمامي فرايندهاي مربوط به انتقال جرم و حرارت را دارا مي باشد. البته لازم به ذكر است در كنار اين واحدهاي تخصصي ساير امكانات جانبي مورد نياز از قبيل آون حرارتي، پمپ خلا و ترازوي ديجيتال مهيا مي باشد.

 لیست تمامی واحدهای آزمایشگاهی موجود و یا در حال طراحی آزمایشگاه "بهينه سازي فرايندهاي صنعت نفت و گاز"